HAMAS'ın Siyâsi Parti Konusundaki Tavrı
21 Kasım 1995
Son zamanlarda basın yayın organlarında, HAMAS'ın özerk yönetimle ilişkileri, siyâsi partiye dönüşmesi veya bir siyâsi parti kurması, cihadi hareketten siyâsi harekete dönüşmesi gibi konularda birbirinden farklı çeşitli haberler yayınlandı. Biz, bizzat HAMAS'ın kendi açıklamalarına ve kaynaklarına dayanarak bu konulara açıklık getirmek istiyoruz.
HAMAS bir cihadi hareket özelliğini korumakta ısrarlı olduğunu birçok kez vurguladı. Ayrıca hareketin yetkilileri, ne pahasına olursa olsun siyonist işgalcilerin Filistin toprakları üzerindeki varlıklarını asla tanımayacaklarını ve Filistin toprağının bir karışı üzerinde bile işgal devam ettiği sürece cihadın devam edeceğini çeşitli vesilelerle dile getirdiler. Bu husus HAMAS'ın tüzüğünde de vurgulanmaktadır.
Özerk yönetimle diyalog amacıyla yapılan bazı görüşmeler üzerine, özerk yönetim yetkilileri HAMAS'ın askeri eylemlere son vereceği hatta silahlarını bile teslim edeceği yolunda birtakım haberler yaydı. Ancak HAMAS yetkilileri bu haberlerin tamamen asılsız olduğunu ve kendilerinin söz konusu görüşmelere girmekle Filistinliler arasında bir fitne çıkmasını engellemeyi amaçladıklarını yoksa siyonist işgale karşı askeri eylemleri durduracakları yolunda herhangi bir açıklama yapmadıklarını bildirdiler. Hareketin resmi sözcüsü İbrahim Goşe de haftalık bir dergide yayınlanan röportajında bu konuda şu ifadelere yer verdi: "Filistin sahasının bir iç çatışma meydanına dönüşmemesi ise için biz bu görüşmelere giriyoruz... Siyonist işgale karşı direniş stratejik bir husustur. Hareketin bundan dönmesi mümkün değildir. HAMAS'ın bu konuda bugün izlediği tutum geçmişte izlediği tutumun aynısıdır. Başta Şeyh Ahmed Yasin olmak üzere mensuplarından binlerce insan bu yüzden hapse atılmışlardır. Filistin toprakları üzerindeki işgal sona erdi mi ki Arafat, küçük cihaddan büyük cihada döndüğümüzü ileri sürüyor?.."
Siyâsi parti konusuna gelince: HAMAS'ın bu konudaki açıklamaları hep kasıtlı olarak çarpıtıldı ve kastedilenin dışında birtakım anlamlara çekilebilecek şekilde verildi. HAMAS açıklamalarında sürekli şekilde, bir siyâsi partiye dönüşmeyeceğini ancak bir siyâsi parti kurabileceğini vurguladı. İbrahim Goşe'nin konuyla ilgili ifadelerini aynen veriyoruz: "HAMAS, bir siyâsi partiye dönüşmeyecektir. Yani bütün organlarıyla bir siyâsi parti sıfatı kazanmayacaktır. Biz siyonist çevrelerin, ABD'nin ve onların eksenlerinde dönenlerin böyle bir şey yapmamızı çok istediklerini, böyle bir şeye girişmemizi gönülden kabulleneceklerini gayet iyi biliyoruz. Çünkü HAMAS'ın tamamen bir siyâsi partiye dönüşmesi ve direniş, cihad ve Oslo anlaşmalarını red bayrağını dürmesi halinde kendilerini güvende hissedeceklerini düşünüyorlar. İşin gerçeği ise şudur: HAMAS, üç yıldan fazla bir süredir siyâsi parti kurma konusunu araştırmakta ve bu hususta görüşmeler yapmaktadır. Bu düşüncenin 1992'de Güney Lübnan'a sürgün edilenlerle görüşüldüğü artık gizli değildir. Hareketin şura organları birkaç ay önce, HAMAS'ın alternatifi niteliğinde olmayan bununla birlikte onun siyâsi çizgisine ve stratejik ilkelerine de ters düşmeyen bir parti kurulmasının uygun olabileceğine karar verdi. Böyle bir partinin kuruluşunun ilan edilmesi için uygun zamanı seçme işini ise harekete bıraktı... Bunun yanı sıra hareketin şura organları özerk yönetimin Oslo anlaşmasının çatısı altında gerçekleştireceği parlamento seçimlerine katılmamaya da karar verdi. Hareket bu anlaşmayı kabul etmemekte ve seçimleri de onun parçalarından biri olarak görmektedir. Bu seçimler, hareketin istediği şekilde umuma açık, içerdeki ve dışarıdaki bütün Filistin halkını kapsayan bir yasama seçimleri değildir. Sadece uzlaşma programlarıyla bağlantılı seçimler niteliği taşımaktadır."
HAMAS'ın Gazze'deki liderlerinden Dr. Mahmud Zehhar da siyâsi parti konusunda şu açıklamaları yapmıştı: "Gerçek şu ki, bütün İslâm dünyasındaki hareketlerin halka yönelik, kitle hareketi niteliği taşıyan siyâsi uzantıları bulunmaktadır. Örneğin Ürdün'deki Müslüman Kardeşler bir hareket özelliğini korurken İslâmi Çalışma Cephesi adında bir parti kurdu. Mısır'da İslâmi olmayan, ulusal anlayışa sahip partilerle işbirliği yapıldı... HAMAS'ın da bu merhalede bir siyâsi partiye dönüşmesi söz konusu değildir. Ancak bir siyâsi parti oluşturulur, hareket yine mevcut özelliğini korumaya devam eder. Parti bir kitle hareketi niteliğiyle İslâm için çalışmak isteyen herkesi saflarında toplar. HAMAS bayrağı altında hareket etmesi de gerekmez. Fakat bizde daha bir partiler kanunu ve bir seçim kanunu bile mevcut değil."
İşte HAMAS'ın siyâsi parti konusundaki görüşleri özetle bunlar. Yani cihadi hareket özelliğini ve bu hareketin bütün organlarını aynen korurken kitleleri organize edecek bir siyâsi oluşum ortaya çıkarmak. Bununla birlikte böyle bir siyâsi oluşumun ortaya çıkarılmasıyla şu ana kadar reddedilen Oslo, Kahire ve Taba anlaşmaları da kabullenilmiş olmayacak. HAMAS'ın şu an Gazze ve Batı Yaka'da faaliyet yapan birçok yardım kuruluşu, sosyal kurumu, eğitim kurumu vs. mevcut. Bu kurumların varlığı ve faaliyet yürütmesi Oslo, Kahire ve Taba anlaşmalarını kabullenmek anlamına gelmiyor. HAMAS siyâsi partiyi de bunların bir benzeri olarak değerlendiriyor. Ancak parlamento seçimleri söz konusu anlaşmalara göre yapılacağından ve oluşturulacak parlamentonun dizginleri işgal yönetiminin elinde olacağından bu seçimlere katılmayı reddediyor. Bu durumda: "Öyleyse parti kurmanın ne amacı olabilir?" sorusu akla gelecektir. HAMAS parti yoluyla siyâsi mesajını toplumun değişik tabakalarına ulaştırmayı ve kalabalık kitleleri organize etmeyi amaçlıyor. Tıpkı yardım kuruluşları yoluyla insanlara yardım elini uzattığı ve onların gönülleriyle hareket arasında bir sevgi bağı oluşturduğu gibi.
21 Kasım 1995
Son zamanlarda basın yayın organlarında, HAMAS'ın özerk yönetimle ilişkileri, siyâsi partiye dönüşmesi veya bir siyâsi parti kurması, cihadi hareketten siyâsi harekete dönüşmesi gibi konularda birbirinden farklı çeşitli haberler yayınlandı. Biz, bizzat HAMAS'ın kendi açıklamalarına ve kaynaklarına dayanarak bu konulara açıklık getirmek istiyoruz.
HAMAS bir cihadi hareket özelliğini korumakta ısrarlı olduğunu birçok kez vurguladı. Ayrıca hareketin yetkilileri, ne pahasına olursa olsun siyonist işgalcilerin Filistin toprakları üzerindeki varlıklarını asla tanımayacaklarını ve Filistin toprağının bir karışı üzerinde bile işgal devam ettiği sürece cihadın devam edeceğini çeşitli vesilelerle dile getirdiler. Bu husus HAMAS'ın tüzüğünde de vurgulanmaktadır.
Özerk yönetimle diyalog amacıyla yapılan bazı görüşmeler üzerine, özerk yönetim yetkilileri HAMAS'ın askeri eylemlere son vereceği hatta silahlarını bile teslim edeceği yolunda birtakım haberler yaydı. Ancak HAMAS yetkilileri bu haberlerin tamamen asılsız olduğunu ve kendilerinin söz konusu görüşmelere girmekle Filistinliler arasında bir fitne çıkmasını engellemeyi amaçladıklarını yoksa siyonist işgale karşı askeri eylemleri durduracakları yolunda herhangi bir açıklama yapmadıklarını bildirdiler. Hareketin resmi sözcüsü İbrahim Goşe de haftalık bir dergide yayınlanan röportajında bu konuda şu ifadelere yer verdi: "Filistin sahasının bir iç çatışma meydanına dönüşmemesi ise için biz bu görüşmelere giriyoruz... Siyonist işgale karşı direniş stratejik bir husustur. Hareketin bundan dönmesi mümkün değildir. HAMAS'ın bu konuda bugün izlediği tutum geçmişte izlediği tutumun aynısıdır. Başta Şeyh Ahmed Yasin olmak üzere mensuplarından binlerce insan bu yüzden hapse atılmışlardır. Filistin toprakları üzerindeki işgal sona erdi mi ki Arafat, küçük cihaddan büyük cihada döndüğümüzü ileri sürüyor?.."
Siyâsi parti konusuna gelince: HAMAS'ın bu konudaki açıklamaları hep kasıtlı olarak çarpıtıldı ve kastedilenin dışında birtakım anlamlara çekilebilecek şekilde verildi. HAMAS açıklamalarında sürekli şekilde, bir siyâsi partiye dönüşmeyeceğini ancak bir siyâsi parti kurabileceğini vurguladı. İbrahim Goşe'nin konuyla ilgili ifadelerini aynen veriyoruz: "HAMAS, bir siyâsi partiye dönüşmeyecektir. Yani bütün organlarıyla bir siyâsi parti sıfatı kazanmayacaktır. Biz siyonist çevrelerin, ABD'nin ve onların eksenlerinde dönenlerin böyle bir şey yapmamızı çok istediklerini, böyle bir şeye girişmemizi gönülden kabulleneceklerini gayet iyi biliyoruz. Çünkü HAMAS'ın tamamen bir siyâsi partiye dönüşmesi ve direniş, cihad ve Oslo anlaşmalarını red bayrağını dürmesi halinde kendilerini güvende hissedeceklerini düşünüyorlar. İşin gerçeği ise şudur: HAMAS, üç yıldan fazla bir süredir siyâsi parti kurma konusunu araştırmakta ve bu hususta görüşmeler yapmaktadır. Bu düşüncenin 1992'de Güney Lübnan'a sürgün edilenlerle görüşüldüğü artık gizli değildir. Hareketin şura organları birkaç ay önce, HAMAS'ın alternatifi niteliğinde olmayan bununla birlikte onun siyâsi çizgisine ve stratejik ilkelerine de ters düşmeyen bir parti kurulmasının uygun olabileceğine karar verdi. Böyle bir partinin kuruluşunun ilan edilmesi için uygun zamanı seçme işini ise harekete bıraktı... Bunun yanı sıra hareketin şura organları özerk yönetimin Oslo anlaşmasının çatısı altında gerçekleştireceği parlamento seçimlerine katılmamaya da karar verdi. Hareket bu anlaşmayı kabul etmemekte ve seçimleri de onun parçalarından biri olarak görmektedir. Bu seçimler, hareketin istediği şekilde umuma açık, içerdeki ve dışarıdaki bütün Filistin halkını kapsayan bir yasama seçimleri değildir. Sadece uzlaşma programlarıyla bağlantılı seçimler niteliği taşımaktadır."
HAMAS'ın Gazze'deki liderlerinden Dr. Mahmud Zehhar da siyâsi parti konusunda şu açıklamaları yapmıştı: "Gerçek şu ki, bütün İslâm dünyasındaki hareketlerin halka yönelik, kitle hareketi niteliği taşıyan siyâsi uzantıları bulunmaktadır. Örneğin Ürdün'deki Müslüman Kardeşler bir hareket özelliğini korurken İslâmi Çalışma Cephesi adında bir parti kurdu. Mısır'da İslâmi olmayan, ulusal anlayışa sahip partilerle işbirliği yapıldı... HAMAS'ın da bu merhalede bir siyâsi partiye dönüşmesi söz konusu değildir. Ancak bir siyâsi parti oluşturulur, hareket yine mevcut özelliğini korumaya devam eder. Parti bir kitle hareketi niteliğiyle İslâm için çalışmak isteyen herkesi saflarında toplar. HAMAS bayrağı altında hareket etmesi de gerekmez. Fakat bizde daha bir partiler kanunu ve bir seçim kanunu bile mevcut değil."
İşte HAMAS'ın siyâsi parti konusundaki görüşleri özetle bunlar. Yani cihadi hareket özelliğini ve bu hareketin bütün organlarını aynen korurken kitleleri organize edecek bir siyâsi oluşum ortaya çıkarmak. Bununla birlikte böyle bir siyâsi oluşumun ortaya çıkarılmasıyla şu ana kadar reddedilen Oslo, Kahire ve Taba anlaşmaları da kabullenilmiş olmayacak. HAMAS'ın şu an Gazze ve Batı Yaka'da faaliyet yapan birçok yardım kuruluşu, sosyal kurumu, eğitim kurumu vs. mevcut. Bu kurumların varlığı ve faaliyet yürütmesi Oslo, Kahire ve Taba anlaşmalarını kabullenmek anlamına gelmiyor. HAMAS siyâsi partiyi de bunların bir benzeri olarak değerlendiriyor. Ancak parlamento seçimleri söz konusu anlaşmalara göre yapılacağından ve oluşturulacak parlamentonun dizginleri işgal yönetiminin elinde olacağından bu seçimlere katılmayı reddediyor. Bu durumda: "Öyleyse parti kurmanın ne amacı olabilir?" sorusu akla gelecektir. HAMAS parti yoluyla siyâsi mesajını toplumun değişik tabakalarına ulaştırmayı ve kalabalık kitleleri organize etmeyi amaçlıyor. Tıpkı yardım kuruluşları yoluyla insanlara yardım elini uzattığı ve onların gönülleriyle hareket arasında bir sevgi bağı oluşturduğu gibi.
